Το μικρό, ορεινό χωριό Αμπελιώνα είναι αμφιθεατρικά κτισμένο (σε υψόμετρο 840 μέτρων) σε ένα κατάφυτο φυσικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, βρίσκεται στα δυτικά του Λυκαίου όρους, στο νοητό σταυροδρόμι των νομών Μεσσηνίας, Ηλείας και Αρκαδίας. Απέχει 78 χιλιόμετρα από την Καλαμάτα, ενώ σε απόσταση αναπνοής από το χωριό, ο επισκέπτης μπορεί να δει το δάσος με τις καστανιές-το μοναδικό προστατευόμενο στη Δυτική Πελοπόννησο. Όπως, μάλιστα, λένε οι παλιοί, οι καστανιές φυτεύτηκαν στην περιοχή την εποχή της Φραγκοκρατίας. Το χωριό πήρε το όνομά του από τα πολλά αμπέλια που καλλιεργούν οι κάτοικοι εδώ.
Στην Αμπελιώνα, ο επισκέπτης μπορεί να περιπλανηθεί στα πλακόστρωτα σοκάκια με τα παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια και τις παραδοσιακές κρήνες. Στην κεντρική πλατεία βρίσκεται η «Τρανή Βρύση» με τους τέσσερις κρουνούς και με την περίτεχνη μαρμάρινη κατασκευή θόλων, αψίδων και πεσσών, που έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο κτίσμα από το Υπουργείο Πολιτισμού. Στην ίδια πλατεία δεσπόζει και το καλοδιατηρημένο, πετρόκτιστο παλαιό Δημοτικό Σχολείο, το οποίο είναι δωρεά του εθνικού ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, και που σήμερα έχει μετατραπεί σε παραδοσιακό ξενώνα.
Σε λόφο στο κέντρο του χωριού, δεσπόζει ο πετρόκτιστος ναός του Αγίου Νικολάου, ενώ νοτιοανατολικά του χωριού βρίσκονται και τα εξωκλήσια του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Παρασκευής. Επίσης, μέσα σε μία καταπράσινη ρεματιά βρίσκεται και η πηγή «Τριτσέλι», η οποία είναι προσβάσιμη μέσω ενός πλακόστρωτου μονοπατιού.
Η Αμπελιώνα είναι ο τόπος καταγωγής του αείμνηστου σκηνοθέτη Θεόδωρου Αγγελόπουλου (1935-2012). Μάλιστα, η οικογένειά του, με προσωπική φροντίδα, έχει διαμορφώσει ένα δίκτυο μονοπατιών, το “Apollo Trails” για την ανάδειξη της ιστορίας, του πολιτισμού και της φυσικής ομορφιάς της περιοχής. Από το χωριό, ο επισκέπτης μπορεί εύκολα να φτάσει στο φαράγγι της Νέδας και τη χαράδρα του Βυρού, ενώ σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Θεοδώρας (με τα 17 μεγάλα δέντρα στη σκεπή) και ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα-ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Ελλάδος.
Τέλος, κάθε χρόνο, την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, στο χωριό διοργανώνεται η «Γιορτή του Κάστανου» με τοπικές συνταγές, τσίπουρο και παραδοσιακά εδέσματα συνοδευόμενα από ζωντανή μουσική. Η γιορτή λαμβάνει χώρα στην αυλή του Πολιτιστικού Κέντρου «Θόδωρος Αγγελόπουλος» που μέχρι την δεκαετία του ’60 λειτουργούσε ως σταθμός χωροφυλακής.
