Κατακόμβες του Αγίου Ονουφρίου στην Μεθώνη

Οι Κατακόμβες του Αγίου Ονουφρίου (Αγιονούφρης) βρίσκονται στο 20^ο χιλιόμετρο του δρόμου Μεθώνης-Πύλου, στην παράκαμψη αριστερά για τον Άγιο Αθανάσιο. Συγκεκριμένα βρίσκονται στην πλαγιά του βουνού του Αγίου Νικολάου. Πρόκειται για το παλαιότερο Χριστιανικό κοιμητήριο που έχει εντοπιστεί ποτέ στη Μεσσηνία.

Ιδρύθηκαν μάλλον τον 4^ο αιώνα και ήταν σε χρήση έως τον 6^ο αιώνα, ενώ πολύ αργότερα, κατά τον 12^ο-13^ο αιώνα, ο χώρος τους χρησιμοποιήθηκε ως ασκητήριο, οπότε και τοιχογραφήθηκε. Σε μια ρηχή σπηλιά υπάρχουν ταφικά ανοίγματα λαξευμένα στο φυσικό από πωρόλιθο βράχο, καθώς και σπαράγματα αγιογραφιών στα τοιχώματα. Το Παλαιοχριστιανικό κοιμητήριο αποτελείται από έξι θαλάμους και περικλείει αρκοσόλια και λακκοειδείς τάφους. Στο ύψος της γενέσεως των τόξων των αρκοσολίων ανοίγονται μικρές κόγχες για την εναπόθεση λύχνων, ενώ στις πλευρές των θαλάμων υπάρχουν έδρανα και τράπεζες προσφορών, κατασκευές που συνδέονται με τη νεκρική λατρεία. Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να δει στέρνες λαξευμένες στον μαλακό βράχο και αψιδωτά δωμάτια στα οποία ζούσαν ερημίτες από τον 5^ο αιώνα. Κατά τους Ύστερους Βυζαντινούς χρόνους, το κοιμητήριο είχε μετατραπεί σε ασκητήριο. Τότε κτίστηκε τοίχος μπροστά από τον πρώτο θάλαμο, ο οποίος επιπλέον κοσμήθηκε και με νέες τοιχογραφίες, ελάχιστα μέρη των οποίων έχουν διασωθεί. Οι κατακόμβες του Αγίου Ονουφρίου παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες με τις Παλαιοχριστιανικές κατακόμβες της Μήλου, καθώς και της Κάτω Ιταλίας και Σικελίας.

Το ανατολικό μέρος του κοιμητηρίου λατομήθηκε από τους Φράγκους και Ενετούς κατακτητές για να χρησιμοποιηθούν οι τεράστιοι πωρόλιθοι στο Κάστρο της Μεθώνης. Έτσι, αντί του υπόγειου, πολυδαίδαλου μνημείου, έμειναν μερικά σπηλαιώδη βαθουλώματα στα δυτικά πλάγια του πορώδους βράχου.