Το ημιορεινό, παραδοσιακό χωριό Θαλάμες είναι κτισμένο στη δυτική πλευρά του Ταϋγέτου, σε υψόμετρο 430 μέτρων. Απέχει 58 χιλιόμετρα από την Καλαμάτα και έχει, περίπου, 30 μόνιμους κατοίκους. Το χωριό κατοικείται από τα Μυκηναϊκά χρόνια και εδώ βρισκόταν η αρχαία πόλη Θαλάμαι (που σημαίνει «κοίλωμα»). Η Θαλάμαι ήταν μία από τις πόλεις του «Κοινού των Ελευθερολακώνων» που, κατά τον Στράβωνα, οι κάτοικοι ονομαζόντουσαν «Βοιωτοί». Η αρχαία πόλη ήταν ονομαστή για τις ιερές πηγές και το ονειρομαντείο της, στο οποίο λατρευόταν αρχικά η Πασιφάη (κόρη του Ήλιου και της νύμφης Περσηίδος) και μετέπειτα η Ινώ (κόρη του βασιλιά των Θηβών Κάδμου και της Αρμονίας). Κατά την παράδοση, στις Θαλάμες κατοίκησε και ο Τυνδάρεως, πατέρας της Ωραίας Ελένης και των Διόσκουρων, Κάστορα και Πολυδεύκη. Στην περιοχή έχουν, επίσης, βρεθεί επιγραφές που αναφέρουν ότι οι κάτοικοι των Θαλαμών θεωρούσαν ως προστάτες τους, τους αυτοκράτορες της Ρώμης, Μάρκο Αυρήλιο, Αντώνιο και Ανδριανό.
Από τον 14ο αιώνα και μετά, το χωριό ήταν γνωστό ως Κουτήφαρι, ονομασία που πήρε από τον αγιογράφο Ιωάννη Κουτήφαρη, ο οποίος, το 1316, έλαβε την περιοχή ως φέουδο από τους Παλαιολόγους. Στο Κουτήφαρι λειτούργησε σχολή αγιογραφίας, από την οποία αναδείχτηκαν αρκετοί ντόπιοι καλλιτέχνες.
Στο χωριό, που έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός, ο επισκέπτης μπορεί να περιπλανηθεί στα σοκάκια και να θαυμάσει τα παραδοσιακά, πέτρινα σπίτια. Στην κεντρική πλατεία με τα αιωνόβια πλατάνια ξεχωρίζει η κρήνη, γνωστή κι ως «εβραϊκό πηγάδι». Η κρήνη του 1714 είναι χαρακτηρισμένη ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, με κτιστή δίτοξη πρόσοψη στην οποία είναι εντοιχισμένο τμήμα αρχαίας στήλης, καθώς και μία δυσανάγνωστη επιγραφή.
Στις Θαλάμες βρίσκεται ο Βυζαντινός, σταυροειδής ναός του Αγίου Βασιλείου που χρονολογείται κατά τον 12ο αιώνα και ξεχωρίζει για τον επιβλητικό τρούλο αθηναϊκού τύπου και την ημικυλινδρική (εξωτερικά) κόγχη του ιερού. Στη δυτική πλευρά του ναού έχει προστεθεί μονόχωρο, καμαροσκέπαστο κτίσμα με δίρριχτη στέγη. Ο ναός φέρει δύο φάσεις τοιχογράφησης. Η πρώτη χρονολογείται κατά τον 13ο αιώνα και η δεύτερη κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Αξιόλογος είναι και ο ναός του Αγίου Κωνσταντίνου στον Πλάτανο που οικοδομήθηκε το 1669. Ο μονόχωρος, θολοσκέπαστος ναός με την δίρριχτη στέγη έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και είναι κατάγραφος με Μεταβυζαντινές τοιχογραφίες λαϊκής τεχνοτροπίας. Επάνω από τη θύρα, στο δυτικό τοίχο, υπάρχει οκτάστιχη κτητορική επιγραφή, η οποία φέρει την χρονολογία 1699. Επίσης, στον μικρό οικισμό Σωματιανά, βρίσκεται ο μονόχωρος, καμαροσκέπαστος ναός του Προφήτη Ηλία που χρονολογείται κατά τον 12ο αιώνα.
Στις Θαλάμες δεσπόζουν δύο πύργοι, οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο πρώτος είναι ο Πύργος Σταυριανέα και ο δεύτερος ο Πύργος Δερεζέα, ο οποίος είναι ιδιοκτησία της Ευτυχίας Τούμπου-Μάλαμα και του Παναγιώτη Μάλαμα. Τέλος, στο χωριό βρίσκεται και το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο που ιδρύθηκε το 1980 από τον ιδιώτη Νίκωνα Δημάγγελο. Το μουσείο στεγάζεται σε πυργόσπιτο του 19ου αιώνα και ο επισκέπτης εδώ μπορεί να δει αντικείμενα όπως γκραβούρες, εφημερίδες και χάρτες εποχής, όπλα, γεωργικά αντικείμενα, υφαντά κ.α.
Από τις Θαλάμες καταγόταν ο ζωγράφος Παναγιώτης Δοξαράς (ιδρυτής της Επτανησιακής Σχολής) καθώς και οι αγιογράφοι του 18ου αιώνα, Αναγνώστης Σελεμπερδάκης, Αναγνώστης Δημαγγελέας και Πούλος Δημαγγελέας. Από το χωριό ήταν, επίσης, ο πρώτος μπέης της Μάνης, Τζανέτος Κουτούφαρης, ο ιατρός και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Γρηγόριος Σκαλκέας, καθώς και η οικογένεια Γεννηματά. Μάλιστα, στο χωριό έχει στηθεί η προτομή του πολιτικού, Γιώργου Γεννηματά.
