Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

6 χρόνια μετά την εξέγερση των Ελλήνων στην Καλαμάτα, κι ενώ η επανάσταση μετράει σπουδαίες νίκες και τραγικές μα ηρωικές στιγμές, ολόκληρη η Ελλάδα, εκτός από ένα κομμάτι στην ανατολική Πελοπόννησο, βρίσκεται ξανά στα χέρια των Τούρκων με τη συνδρομή των Αιγυπτιακών στρατευμάτων του Ιμπραήμ.

Σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία, οι Έλληνες αποφυλακίζουν τον Κωλοκοτρώνη από το μικροσκοπικό κελί του στο Ναύπλιο, κι αυτός, αφήνοντας πίσω του τα χρόνια του εγκλεισμού του, αναλαμβάνει την αντίσταση στην ηπειρωτική Ελλάδα, παρενοχλώντας τα τουρκικά στρατεύματα με μια μορφή κλεφτοπόλεμου χωρίς να έχει το στρατό να κάνει τίποτε άλλο. Μέσα σε όλα, οι μεγάλες δυνάμεις με κυριότερο εκφραστή τον ανθέλληνα Αυστριακό Μέτερνιχ, κρατούν μια αδιάφορη εώς απόλυτα εχθρική στάση απέναντι στην χώρα μας κι όλοι πια ξέρουν πως η Ελλάδα είναι καταδικασμένη.

Η ΑΛΛΑΓΗ

Σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος Α’, απαθής προς το ενδεχόμενο ανεξαρτησίας της Ελλάδας, πεθαίνει. Ο αδελφός του Νικόλαος που τον διαδέχεται επιθυμεί η Ρωσία να αναδειχθεί ως μεγάλη δύναμη και να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο σε διεθνή ζητήματα όπως αυτό της Ελλάδας. Οι βρετανοί, που δεν θέλουν να αφήσουν τους Ρώσουν να κινούνται ανενόχλητοι, υπογράφουν μαζί τους το Πρωτόκολο της Αγίας Πετρούπολης με το οποίο συμφωνούν να μεσολαβήσουν ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους για ένα αυτόνομο ελληνικό κράτος υποτελές όμως στον σουλτάνο. Μετά από διπλωματικό παρασκήνιο, η Γαλλία εντάσσεται κι αυτή στον άτυπο συνασπισμό Αγγλίας - Ρωσίας.

Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

Ο σουλτάνος, που έβλεπε την ξεκάθαρη επικράτηση των τουρκοαιγυπτιακών στρατευμάτων στην ξηρά, δεν δέχεται να κάνει καμία διαπραγμάτευση και χαρακτηρίζει το Πρωτόκολο “άχρηστο κομάτι χαρτί”. Αυτό οδηγεί τους τρεις συμμάχους να υπογράψουν τη Συνθήκη του Λονδίνου την 6η Ιουλίου του 1827 με την οποία προσφέρονται να μεσολαβήσουν μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων για να τερματιστούν οι εχθροπραξίες. Σε ένα μυστικό άρθρο της συνθήκης, όμως, συμφωνούν πως, αν η τουρκική πλευρά δεν απαντούσε ή δε δεχόταν τη μεσολάβηση, τότε οι τρεις δυνάμεις θα αναγνώριζαν την ύπαρξη ελληνικού κράτους και θα έπαιρναν όλα τα μέτρα για να τερματιστούν οι συγκρούσεις, χωρίς παρόλα αυτά να αναλάβουν στρατιωτική δράση.

Εκείνη την περίοδο ο Ιμπραήμ συνέχιζε να τρομοκρατεί τους κατοίκους της Πελοπονήσου, να καταστρέφει χωριά και καλλιέργειες και να στέλνει καθημερινά πολλούς Έλληνες στην Αίγυπτο ως σκλάβους. Παράλληλα ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος σκόπευε να επιτεθεί στην Ύδρα που θεωρούσαν πως ήταν ο βασικός τροφοδότης των δυνάμεων της αντίστασης. Οι σύμμαχοι δεν είχαν επιλογή παρά να στείλουν τους ναυάρχους Κόρδιγκτον, Δεριγνί και Χέιδεν να εφαρμόσουν ειρηνικό αποκλεισμό στον τουρκοαιγυπτιακό στόλο που βρισκόταν ολόκληρος στον κόλπο του Ναυαρίνου.

Οι τρεις Ναύαρχοι, που για έναν ολόκληρο μήνα είναι αγκυροβολημένοι έξω από τη Σφακτηρία, λαμβάνουν μια επιστολή από τον Κωλοκοτρώνη η οποία αναφέρει πως βρίσκεται σε εξέλιξη γενοκτονία των Ελλήνων στη Μεσσηνία. Αμέσως στέλνουν αντιπροσωπεία στον Ιμπραήμ με σκοπό να του ζητήσουν να σταματήσει κάθε τέτοια ενέργεια. Ο Ιμπραήμ δεν δέχεται ούτε καν να τους συναντήσει και σε απάντηση ο συμμαχικός στόλος μπαίνει στον κόλπο του Ναυαρίνου για να επιτηρεί πλέον από κοντά τον τουρκοαιγυπτιακό.

AND SO IT BEGINS…

Το μεσημέρι της 8ης Οκτωβρίου οι δύο μεγάλοι αντίπαλοι στόλοι είχαν πάρει θέση στον περιορισμένο χώρο του κόλπου του Ναυαρίνου. Ο Τουρκοαιγυπτιακός υπερτερεί αριθμητικά με 89 σκάφη εκ των οποίων τα 8 αυστριακά (συμβολή του Μέτερνιχ). Ο συμμαχικός στόλος έχει μόλις 27 πλοία μαζί με τις τρεις ναυαρχίδες του. H ατμόσφαιρα ηλεκτρίζεται όταν ένα τούρκικο πυρπολικό πλησιάζει κοντά στο πλοίο Darmouth με κυβερνήτη τον Φέλοουζ. Αυτός στέλνει αμέσως μια βάρκα με επικεφαλή τον υποπλοίαρχο Φίτσροϊ για να ζητήσει την απομάκρυνση του πυρπολικού. Οι Τούρκοι ως απάντηση σκοτώνουν τον Φίτσροϊ και τους άντρες του. Την ίδια στιγμή η γαλλική ναυαρχίδα Sirene δέχεται χτύπημα από μια αιγυπτιακή φρεγάτα και η βρετανική ναυαρχίδα Asia δέχεται τα πυρά της τούρκικης ναυαρχίδας.

Ακόμα και τότε όμως ο Κόρδιγκτον στέλνει αντιπροσωπεία στους Αγύπτιους με το μήνυμα πως δεν είχε σκοπό να συγκρουστεί αλλά μόνο να τους αναγκάσει να επιστρέψουν στις βάσεις τους σε Τουρκία και Αίγυπτο αντίστοιχα. Οι Αιγύπτιοι τότε σκοτώνουν έναν από τους αντιπροσώπους του Κόρδιγκτον, τον Έλληνα πλοηγό του, Πέτρο Μικέλη.

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Αμέσως ο Κόρδιγκτον δίνει εντολή και η ναυαρχίδα του κανονιοβολεί την Αιγυπτιακή βυθίζοντάς την! Στον κλειστό κυκλικό κόλπο επικράτησε χάος. Οι δύο στόλοι αντάλλαξαν σφοδρά πυρά για ώρες. Οι Τούρκοι, εκτός από την αριθμητική υπεροχή, είχαν με το μέρος τους και τη βοήθεια των πυροβολείων της Σφακτηρίας.

Η εμπειρία όμως των συμμάχων, η πειθαρχία τους και η μεγάλη δύναμη πυρός των πλοίων τους, έκριναν την έκβαση εκείνης της ημέρας και ολόκληρης της Ελλάδας.