Η «Μάνα Ελιά» της Καλαμάτας

Το αιωνόβιο δέντρο της ελιάς βρίσκεται στο οικόπεδο του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, στο παλιό 9ο Στατόπεδο Καλαμάτας (Λακωνικής 85).
Κατά την παράδοση, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν ο Ιμπραήμ με τις επιδρομές του κατέστρεψε όλη την αγροτική παραγωγή και τα δέντρα της περιοχής, μονάχα η συγκεκριμένη ελιά παρέμεινε άθικτη. Τότε, ξεκίνησαν όλοι να παίρνουν τα δικά της κλαδιά και να φυτεύουν εκ νέου ελιές. Με τον τρόπο αυτό, έγινε η «Μάνα-Ελιά» ολόκληρης της Καλαμάτας.
Το δέντρο, που κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης με απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας, έχει ύψος 14 μέτρα και η περιφέρεια του κορμού του φτάνει τα 9 μέτρα. Θεωρείται ότι είναι το μητρικό φυτό της ποικιλίας «Αετονυχολιά Καλαμών» με μεγάλα φύλλα και καρπό που θυμίζει αμύγδαλο ή ρώγα σταφυλιού. Το σύμβολο της πόλης στέκει αγέρωχο εδώ και περίπου 800 χρόνια. Ωστόσο, η έρευνα του Δρ. Δασολόγου, Παναγιώτη Μπαζίγου (Γενικού Διευθυντή Περιφερείας Πελοποννήσου) που βασίσθηκε στο δείγμα δύο τρυπανιδίων, έδωσε την απίστευτη ηλικία των 1733 χρόνων, κατά προσέγγιση. Με απλά λόγια, το δέντρο θα πρέπει να φυτεύτηκε περί τον 4ο μ.Χ. αιώνα!
Πρόκειται για ένα δέντρο με μεγάλη πολιτισμική, ιστορική και γενετική αξία και για τον λόγο αυτό η UNESCO αποφάσισε να στηρίξει οικονομικά την προβολή του. Τα χαρακτηριστικά της ελιάς αναφέρονται αναλυτικά στην πινακίδα που υπάρχει στο σημείο, ενώ η ηλικία του δέντρου έχει προσδιοριστεί με τη μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα. Τέλος, το 1997, μέρος του αιωνόβιου δέντρου καταστράφηκε από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, αλλά παρά τον ακρωτηριασμό του, διατηρεί την μεγαλοπρέπεια και μοναδικότητά του.