Ιωάννης Π. Ταβουλαρέας–Ερευνητής, Συγγραφέας
Ο Ιωάννης Π. Ταβουλαρέας γεννήθηκε το 1903 στο ορεινό χωριό Σαϊδόνα της Μεσσηνίας όπου και τελείωσε το τετρατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Έμαθε την τέχνη του τσαγκάρη και στη συνέχεια εργάστηκε σε πολλά τσαγκαράδικα της Καλαμάτας. Παράλληλα, έχοντας το μικρόβιο της έρευνας, ξεκίνησε το 1952 την μελέτη για τον εντοπισμό της αρχαίας πόλης των Φαρών (σημερινή Καλαμάτα). Ακολουθούσε την Αρχαιολογική Υπηρεσία σε καθημερινή βάση και ήταν «πανταχού παρών» σε κάθε αρχαιολογική ανασκαφή.
Το 1952, ο Ιωάννης Π. Ταβουλαρέας ανακάλυψε στο Μοναστήρι των Καλογραιών αρχαίους τάφους της Κλασικής, Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου, αποτελούμενους από αρχαία κτερίσματα (ταφικά δώρα) τα οποία και παρέδωσε στο Μουσείο του Συλλόγου Γραμμάτων (σημερινό «Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Καλαμάτας») όπου στεγάζεται το αρχοντικό του ακαδημαϊκού, Γεωργίου Κυριακού. Με τον τρόπο αυτό, ο μπάρμπα Γιάννης ανέλαβε υπηρεσία στο μουσείο:
«…Κατά τη θεμελίωση της ιερατικής σχολής, εκεί βρήκα τάφο της Ρωμαϊκής περιόδου έχων κτερίσματα, εννέα πήλινα αγγεία και λύχνους εντός στάμνας τοποθετημένα, και αυτά παραδόθηκαν στο Μουσείον». (Απόσπασμα του προσωπικού ημερολογίου του Ιωάννη Π. Ταβουλαρέα, το οποίο έδωσε στην δημοσιότητα ο Βασίλειος Ι. Μανιάτης).
Το 1960, συνεχίζοντας τις αρχαιολογικές του έρευνες, βρήκε μαζί με τον τότε Έφορο Αρχαιοτήτων, Νίκο Γιαλούρη, τάφους και ένα αρχαίο κτίριο, στην πλατεία του Μητροπολιτικού ναού της Υπαπαντής:
«…Κατά τα γενόμενα έργα αναμορφώσεως της πλατείας Υπαπαντής εντόπισα ένα μεγάλο κτίσμα το οποίον ανέσκαψε ο αρχαιολόγος κ. Νικ. Γιαλούρης και διεπιστώθη ότι το ανυρεθέν κτήριον ανήκεν στην κλασσικήν εποχήν, 450 π.Χ., και θα ήτο ένα από τα δύο κτήρια που θα είδεν ο περιηγητής Παυσανίας στις Φαραίς από τα ανευρεθέντα τεμάχια των πήλινων αγγείων της κλασσικής εποχής…» (Απόσπασμα του προσωπικού ημερολογίου του Ιωάννη Π. Ταβουλαρέα, το οποίο έδωσε στην δημοσιότητα ο Βασίλειος Ι. Μανιάτης).
Ο Ιωάννης Π. Ταβουλαρέας μέσα από το ερευνητικό του έργο, βοήθησε σε μεγάλο βαθμό την Αρχαιολογική Υπηρεσία, χάρη στο αστείρευτο πάθος του, παρ’ όλο που γνώριζε λίγα γράμματα. Ο «Σοφός» αυτός άνδρας (όπως τον αποκαλούσαν οι κάτοικοι) αφιέρωσε σχεδόν όλη του την ζωή γυρίζοντας και ερευνώντας αρχαίους τάφους, μοναστήρια, εξωκλήσια και Μανιάτικους πύργους, με γνώμονα την διαίσθηση και την ανυπόκριτη αγάπη του για τον τόπο.
Η ανταμοιβή του για τις πολύτιμες υπηρεσίες που προσέφερε ήταν ο διορισμός του στην Υπηρεσία Αρχαιοτήτων από τον Γενικό Έφορο Ελλάδος, Γιάννη Παπαδημητρίου, μέχρι το 1967.
Ο Ιωάννης Π. Ταβουλαρέας είχε γράψει αρκετά βιβλία ιστορικού και αρχαιολογικού περιεχομένου, καθώς και μονογραφίες. Ενδεικτικά, αναφέρονται τα ακόλουθα: «Επιτάφιον Ιερόν Μαντήλιον» (1969) «Δύο μοναστήρια, Σαμουήλι, Βαϊδενίτσα» (1970) «Τα εκκλησίδια της Σαϊδόνας» (1981) «Η περικεφαλαία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη» (1982) «Παλιά Καλαμάτα» (1982) «Ο Μεγάλος Λάζαρος και οι Μανιάτικες Γελασίες» (1985) κ.α.
Ο Ιωάννης Π. Ταβουλαρέας απεβίωσε το 1995 (σε ηλικία 92 ετών) στη Καλαμάτα και οι κάτοικοι της πόλης τον ενθυμούνται πάντοτε ως έναν απλό άνθρωπο, «εραστή» της ιστορικής έρευνας που άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στον Μεσσηνιακό τόπο.